Fetal Gelişim
İlk Trimestir ( İlk Üç Ay)
Öncelikle tebrik ederiz. Hamilesiniz ve bir bebek bekliyorsunuz. Bebeğinizin nasıl büyüyüp geliştiğini mutlaka merak ediyorsunuzdur. Burada size, bebeğinizin ilk üç ay süresince rahminizde hafta hafta nasıl geliştiğini anlatacağız.”Acaba bebeğiniz neye benziyor,büyüklüğü ne kadar, kalp atışları ne zaman başlayacak?” bu ve benzeri tüm sorularınızın cevaplarını burada bulabileceksiniz.
1.Hafta (Hazırlık Dönemi)
Size biraz garip gelecek ama aslında gebeliğin ilk iki haftasında gerçekten gebe değilsiniz. Evet, yanlış okumadınız. Gebelik, ancak adet kanamanız olduktan iki hafta sonra başlayabilir. Doğum yapacağınız tarih hesaplanırken doktorunuz, son adet kanamanızdan itibaren 40 hafta sayar. Bu süre aslında gebe olmadığınız dönemi de kapsamaktadır.
2.Hafta (Fertilizasyon=Döllenme)
Sperm ve yumurta hücresi yumurtalık kanalında, tek hücreli bir yapı oluşturur ki buna zigot denir. Eğer buraya, birden fazla yumurta hücresi bırakılmış ve döllenme gerçekleşmişse birden fazla da zigot gelişebilir. Zigotun anneden gelen 23, babadan gelen 23 kromozomla 46 kromozomu olur. Bu kromozomlar bebeğinizin cinsiyetini, göz ve saç rengini, boyunu, ağırlığını, yüzünün şeklini belirleyecek olan genetik yapıyı içerirler. Hatta bunların yanında zekâ ve kişilik özelliklerini belirleyecek olan genetik yapı da vardır. Döllenmeden sonra zigot, yumurtalık kanalından aşağıya, rahminize doğru ilerler. Bu ilerleme sırasında da hücreler bir yandan hızla bölünmeye devam eder ve küçük bir ahududuyu andıran bir hücre kümesi haline gelir. İçteki hücreler embriyoyu oluşturacak, dıştakiler ise besleme ve koruma işini yapacak olan zarları meydana getirecektir.
3.Hafta (İmplantasyon=Yerleşme)
Yaklaşık 500 hücreye ulaşan zigota artık blastokist adını veriyoruz. Rahme ulaşan blastokist, beslenmek için rahim duvarına tutunur. Böylece, gebeliğiniz süresince bebeğinizin beslenmesini sağlayacak olan plasenta (eş) oluşmaya başlar. Bu haftanın sonunda gebelik testi artık pozitifleşir.
4.Hafta ( Embriyo dönemi)
Embriyo dönemi dördüncü haftada başlar. Artık bebeğinizin beyni, omuriliği, kalp ve diğer organları oluşmaya başlamıştır ve yaklaşık bir milimetre boyutundadır. Embriyo üç katmandan oluşmaktadır. En dışta bulunan ektoderm tabakası, nöral tüpü yani bebeğinizin beynini, omuriliğini, sinirlerini ve omurgasını geliştirecek olan kısmı oluşturur. Bebeğinizin kalbini ve kan dolaşımını sağlayacak damarları mezoderm adı verilen orta tabaka oluşturur. Burası aynı zamanda kas, kemik, böbrek ve üreme organlarının da oluştuğu kısımdır. Endoderm adı verilen en içteki tabaka ise akciğer, bağırsak ve mesaneyi oluşturur.
5. Hafta
Bebeğinizin boyu, birkaç milimetre yani bir tükenmez kalemin ucu kadardır. Bu haftada artık bebeğinizin kalp ve dolaşım sistemi oluşarak, kalbi atmaya başlıyor. Henüz siz bunu duyamasanız bile ultrasound muayenesinde kalp atışları tespit edilebilecektir. Böylece bebeğinizin ilk göreve başlayan sistemi, dolaşım sistemi oluyor.
6. Hafta
Bu haftada büyüme hızlanıyor. Bebeğinizin sırtı boyunca uzanan nöral tüp kapanıyor ve kalbi düzenli bir ritimde atıyor. Yüzünün şekli ortaya çıkmaya başlıyor ve ağız ile iç kulağı oluşturacak yollar açılıyor. Solunum ve sindirim sistemleri gelişmeye başlıyor. Bebeğinizin orta kısmındaki dokulardan bağ dokusu, kaburga ve kaslar oluşacak. Yanlardaki küçük çıkıntılardan da kol ve bacakları gelişecektir.
7. Hafta
Bebeğinizin boyu 8 milimetreye kadar ulaştı. Yani kurşunkalem silgisinden biraz daha büyük ve bir aspirinden daha az ağırlıkta. Plasenta ile bebeğiniz arasındaki göbek kordonu artık daha belirgin olarak görülebiliyor. Beyin oluşmaya başlıyor ve kafatası hala şeffaf bir şekilde izleniyor. Kolun çıkıntısı biraz daha büyüyor. Bebeğinizin yüzü biraz daha belirginleşiyor. Ağız, kulak ve burun delikleri görülür hale geliyor.
8. Hafta
Bebeğinizin el ve ayak parmakları oluşmaya başlıyor. Dirsek ve bilekleri görülür hale geliyor. Göz kapakları oluşmaya başlıyor. Kulaklar, üst dudağı ve burnu daha belirgin şekilde ve boyu da 1–1,5 cm ye ulaşıyor. Artık bebeğinizin kalbi oldukça gelişmiş durumda ve dakikada 150 defa yani normal bir yetişkinin iki katı hızda atmaktadır.
9. Hafta
Bebeğiniz 2,5 cm boyunda ve 3,5 gram ağırlığında. Kuyruk sokumundaki uzantı giderek azalmakta ve görüntüsü artık bir insana benzemeye başlamaktadır. Tüm vücudunun yarısını oluşturan kafası göğsüne doğru eğilir. Meme başları ve kıl kökleri oluşmaya başlar. Pankreas ve safra kesesi yerlerini alırlar. Testis veya yumurtalıkları gelişmeye başlar. Bu haftadan itibaren bebeğiniz hareket etmeye başlayabilir fakat bunu tam olarak hissedemeyeceksinizdir.
10. Hafta
Bu haftadan itibaren bebeğinizin organları artık iyice belirginleşiyor. Embriyonik kuyruk tamamen kayboluyor. El ve ayak parmakları tamamen ayrılmış durumdadır. İskelet kemikleri de oluşmaya başlıyor. Ayrıca bu haftadan itibaren bebeğinizin beyni, her dakika 250.000 yeni sinir hücresi üretmeye başlıyor. Göz kapakları artık şeffaf değiller ve kulakları son şeklini almaya başlıyor. Diş kökleri de oluşmaya başlıyor. Eğer bebeğiniz erkekse testisleri, erkeklik hormonu olan testosteronu üretmeye başlayacak.
11. Hafta
Bu haftanın sonunda bebeğinizin dış genital organları belirgin hale gelir. Bebeğinizin cinsiyeti artık görülebilecek şekildedir. Bu haftadan itibaren 20. haftaya kadar bebeğinizin ağırlığı 30 kat artacak ve boyu da 3 katı uzayacaktır. Bu da, plasentadaki damarların büyümesi ve sayısının artması sonucunda, yeterli besini alması ile olacaktır.
12.Hafta
Bebeğiniz artık fetus olarak isimlendiriliyor. Boyu yaklaşık 7-8 cm., ağırlığı da 20-25 gr. kadardır. El ve ayak tırnakları oluşuyor. Çene ve kulak son şeklini alıyor. Öncelikle kendiniz sağlıklı bir hayat tarzı seçerseniz, bu bebeğinizin de gelişimini olumlu yönde etkileyecektir. Hatta buna gebe kalmadan önce başlarsanız daha da iyi olacaktır.
Lütfen aşağıda sıralanan yapılacak ve yapılmayacaklar listesine dikkat edin;
Yapılacaklar:
Doktorunuzun vereceği vitamin ve folik asit desteğini alın.
Kilonuza dikkat edin. Doktorunuzun önerdiği egzersizleri düzenli yapın.
Sağlıklı beslenin. Strese ve diğer sağlık sorunlarınıza dikkat edin.
Düzenli kontrollerinizi yaptırın. Kullandığınız tüm ilaçları doktorunuza söylemeyi ihmal etmeyin.
Yapılmayacaklar:
Sigara ve alkolden uzak durun. Uyuşturucu kullanmayın.
Bebeğiniz günden güne büyümekte ve değişmektedir. Ona en iyi başlangıcı vermek için kendinize çok iyi bakmanız gerektiğini sakın unutmayın.
