Eğer ikiz gebeliğinizin olduğunu öğrendiyseniz oldukça şaşırmış olabilirsiniz. Ancak bu durum her 100 gebe kadından üçünde rastlanmaktadır. Üstelik bu sayı her geçen gün de artmaktadır. Burada kendiniz ve bebeklerinizle ilgili dikkat etmeniz gereken şeyleri anlatacağız. Artık pek çok kadın gebelik yaşını 30 lar ve daha ileri yaşlara kadar geciktiriyorlar. Bu yaşlarda hormonal değişikliklerden ötürü bir seferde bırakılan yumurta sayısı, birden fazla olabilmektedir. Bu şekilde çift yumurta ikizlerinin oluşumu açıklanabilmiştir. Ayrıca ileri yaştaki kadınların döllenme yeteneğinin azalmasından dolayı, gebe kalmak için tüp bebek gibi yardımcı yöntemleri de kullanma olasılığı artmıştır. Bu tür yardımcı yöntemlerde, rahime birden fazla sayıda döllenmiş yumurta yerleştirilir.
Böylece ikiz yâda daha fazla sayıda bebek oluşmuş olur. Çift yumurta ikizleri (en çok rastlananıdır), iki ayrı yumurtanın, iki ayrı spermle döllenmesinden oluşurlar. Her ikizin ayrı plasenta ve kesesi vardır. Her ikisi de kız ya da erkek, ya da bir kız bir erkek olabilirler. Genetik olarak diğer kardeşlerden farkları yoktur. Tek yumurta ikizleri ise döllenmiş tek bir yumurta hücresinden oluşur ve bu bölünerek iki fetüsü oluşturur. Bu ikizler plasentayı paylaşabilirler ancak genellikle her bebeğin ayrı kesesi vardır. Genetik olarak her ikisi de aynıdır. Aynı cinste olacaklar ve görüntüleri de tamamen aynı olacaktır. Üçüz yâda daha fazla sayıdaki bebekler ise tek yumurta, üç, dört yumurta yâda bunların kombinasyonları şeklinde olabilirler, ancak bunlar çok daha nadirdirler.
Teşhisin Konması
İkiz gebeliğin teşhisi doğumdan önce konabilir. İlk işaretler, rahimin normalden daha büyük olması ve birden fazla sayıda kalp sesinin duyulmasıdır. Bazı kan testleri de ikiz ya da daha fazla sayıdaki bebeğin varlığını destekleyebilir. İkiz gebelik şüphesi, genellikle ultrasound görüntüsü ile teyit edilir. Bu tetkikte, rahminiz ile bebek ya da bebeklerinizin görüntüsü, ses dalgaları ile oluşturulur.
İkiz gebeliğin anne açısından anlamı
Bebeklerinize iyi bakmanın en iyi yolu öncelikle kendinize iyi bakmanızdır. Bekleyebileceğiniz şeyler şunlardır;
Daha fazla şikâyet yapabilir. Bulantı, kusma, mide ekşimesi, uykusuzluk, yorgunluk gibi normal gebelikte görülen şikâyetlerin şiddeti, çoğul gebeliklerde daha da artabilir. Karın ağrısı, nefes daralması ve leğen kemiğinde baskı hissedilmesi de oldukça yaygındır.
Daha sık kontrolleri gerektirir. Bebeklerinizin büyüme ve gelişmelerinin takibi ve sizin sağlığınız için doktorunuzu daha sık görmeniz gerekecektir. Erken doğum açısından dikkatli olmak gerekecektir. Özellikle ikinci trimestirde (üç ayda) iki haftada bir, üçüncü trimestirde ise haftada bir kontrol edilmeniz gereklidir.
Bazı gıdaları daha çok almalısınız. Daha çok folik asit, kalsiyum, demir, protein ve diğer gerekli gıdaları almanız lazımdır. Eğer zaten sağlıklı besleniyorsanız buna devam edin ve günlük almanız gereken vitaminleri aldığınızdan emin olun. Doktorunuz demir takviyesi tavsiye edebilir.
Daha fazla kilo alacaksınız. Hem bebeğinizin sağlıklı olacağı hem de sizin doğumdan sonra rahat verebileceğiniz kadar kilo almanız önemlidir. İkiz gebeliklerde tavsiye edilen kilo alımı, genelde 15-20 kilodur. Bu da günlük 2700 kaloriye kadar gelir. Sizin kaç kilo almanız gerektiğine, doktorunuzla beraber karar vermeniz gereklidir.
Daha çok önlem almanız gerekir. Gebeliğiniz süresince, iş hayatı, seyahat ve egzersiz gibi bir takım aktiviteleriniz açısından, doktorunuz size bazı kısıtlamalar getirebilir. Sonuçta her gün sağlıklı ikizler doğmaktadırlar. Fakat önemli olan, çıkması muhtemel problemlerin farkında olmaktır.
Örneğin;
Erken kasılmalar : Çoğu normal gebelik 38 ile 42 hafta sürer. İkiz gebeliklerde ise bu durum37 ile 39 hafta arasındadır. Erken doğum olayı diyebilmek için kasılmalarla, rahim ağzının 37 haftadan önce açılmaya başlaması gereklidir. Bazen erken kasılmalar, istirahat ve ilaçlarla durdurulabilir.
Erken doğum : Eğer erken kasılmalar durdurulamazsa bebekleriniz çok erken doğabilirler. Çoğul gebeliklerde bu oldukça yaygın bir durumdur. Bebeklerinizin akciğerlerinin gelişimini hızlandırmak için kortizon tedavisi yapılabilir. Diğer görülebilecek problemler ise düşük doğum ağırlığı, solunum ve sindirim zorlukları, organların az gelişmesi, öğrenme bozukluğu ve gelişimsel problemlerdir.
Yüksek tansiyon : Çoğul gebelik yaşayan annelerde, gebelik sırasında yüksek tansiyon gelişmesi oldukça sıktır. Bu duruma preeklampsi adı verilir ve rahime giden kan akımının azalması sonucu bebeklere giden oksijen ve besinin azalmasına neden olabilir.
Bebekler arası kan akımı : Tek yumurta ikizlerinde, plasentadaki bir kan damarının, bebekler arasındaki kan dolaşımını birbirine bağlaması olasıdır. Bu da bir bebeğe fazla kan, diğerine ise çok daha az kan gitmesine neden olur. Bu durumdaki bebekler, uygun duruma gelir gelmez doğurtulması gereklidir.
Sezaryen doğum : İkiz gebeliklerin yaklaşık yarısına sezaryen doğum yaptırılır. Özellikle bebekler baş geliş değilse, bu doğum daha da çok tercih edilir. Üçüz ya da daha çoğul gebeliklerde de, daha güvenilir olduğu düşünülmektedir.
Doğum sonu kanamalar : Daha büyük ya da daha fazla sayıda olan plasenta nedeniyle doğum sonu kanamaları daha fazla olur. Doktorunuz kanamanın yaratacağı riskleri önlemek için, size yardımcı olacak ilaçları verecek ve gereken müdahaleleri yapacaktır.
Sağlıklı ikizlerin de diğer yeni doğan bebeklerin olduğu gibi aynı şeylere ihtiyaçları vardır. Ancak sizin daha çok dinlenmeye ve tahmin edeceğinizden daha çok desteğe ihtiyacınız olacaktır. Bebeklerinizle hoşça vakit geçirmeye çalışın ve arkadaşlarınızdan, sevdiklerinizden yardım isteyin.