Çocuk sahibi olmak için yapılan işlemlerden birisidir. Tüp bebek uygulamasında, gebe kalacak kadının çok sayıda embriyosu dondurulur. Bir veya birkaç tanesi ile gebelik, sonuna kadar başarıyla devam eder. Embriyo bağışı yapan kadınların kullanılmayan donmuş embriyoları gerekli olan kişide istenirse kullanılabilir. Bazı kadınlarda sorunsuz bir gebelik oluşması için başka kadınların embriyosunun transferi gerekli olur. Bu şekilde doğan çocuk da tıpkı yumurta ve sperm bağışlarında olduğu gibi, rahminde taşıyan ve doğuran kadının çocuğu olarak düşünülür. Ancak şu andaki yasaya göre bizim ülkemizde bu mümkün değildir. Embriyo transferi, tüp bebek işlemlerinin bir basamağıdır.
Gebeliğin oluşması için bir veya birkaç embriyo rahim içine yerleştirilir. Embriyolar taze veya donmuş olabilirler. Eğer aynı adet döneminde alınıp dölleme yapılırsa taze embriyodur. Donmuş embriyolar ise daha önceki adet dönemlerinde alınıp dondurulur ve işlemden önce çözülürler.
Rahim nasıl hazırlanır?
Embriyonun rahimde tutunabilmesi için buranın uygun bir şekilde hazırlanması gereklidir. Adet döngüsünün ikinci fazında rahim dokusu, embriyonun yerleşmesine uygundur. Eğer donmuş embriyo nakli yapılacaksa anne adayına önce östrojen hormonu iki hafta verilir. Ardından östrojen ve progesteron hormonları beraber verilerek rahim, embriyo için uygun hale getirilir.
Ne zaman transfer yapılır?
Döllenmeden üç gün sonra embriyo, rahme bırakılır. Ya da blastokist haline gelindikten iki-üç gün sonra, sekiz hücreye ulaştığında da transfer yapılabilir. Üç hücre iken embriyolar, kromozomal ve bazı genetik bozukluklar açısından test edilebilirler.
Nasıl bir işlemdir?
Uygulama sırasında hastanın mesanesinin dolu olması istenir. Böylece rahim, ultrasonografi ile daha kolay görülebilir. Embriyo transferi, vajinaya spekulum takılarak, rahim ağzının görülmesiyle başlar. Daha sonra rahim ağzı fizyolojik serumla temizlenir. İçinde embriyo olan kateter, rahim kanalı boyunca ilerletilir ve rahimde yerleşeceği yere embriyolar bırakılır. Kateter geri çekilerek, kateterde kalan embriyoların kontrolunu yapmak üzere embriyologa gönderilir. Doğru yerleştirme işleminin yapılıp yapılmadığının kontrolu genelde ultrasonografi ile yapılır. Bu işlemler sırasında anestezi genelde gerekmez. Yerleştirme işleminden sonra hastanın iki saat sırtüstü yatması tavsiye edilir. Ancak daha sonra yatak istirahati yapmakla, normal aktivitelerine dönme arasında fazla fark olmadığı gözlenmiştir. Bazı doktorlar 24 saat dinlenmeyi tavsiye ederken, diğerleri normal hayatınıza dönmenizi tavsiye edebilirler. Bu tavsiyeler, sizin fiziksel ve ruhsal sağlığınıza bağlı olarak da değişebilir. Ayrıca unutmamak gereklidir ki, yumurtaların genetik kalitesi de gebelik için önemli bir faktördür. Doğa, sadece genetik olarak mükemmel olan embriyoların yaşamasına izin verir.
Riskleri nelerdir?
Embriyo transferinin çok az riski vardır. Genelde ağrısız bir işlem olmasına rağmen bazı kadınlar hafif kramp oluştuğundan şikayet edebilirler.
Embriyo sayısı ne olmalıdır?
Kaç tane embriyo transferinin yapılacağı önemli bir konudur. Çok sayıda embriyo, çoğul gebelik risklerini de beraberinde getirir. Geçmişte hekimler gebeliği garantilemek için çok sayıda embriyo transferi yapardı. Ancak günümüzde bu yaklaşım pek doğru bulunmamaktadır. Yasa ve yönetmelikler gereği ülkemizde 35 yaşın altındaki ilk 2 Tüp bebek uygulamasında 1 adet embriyo transferine; 35 yaş ve üzerindeki ve/veya iki başarısız tüp bebek uygulamasından sonraki uygulamalarda 2 adet embriyo transferine izin verilmektedir.
Takip nasıl yapılır?
Embriyo transferinin ardından anne adayına östrojen ve progesteron verilmeye devam edilir. Gebelik testi transferden iki hafta sonra yapılır.
Embriyo bağışı nedir?
Tüp bebek tedavisi yapılan çiftlerin çok sayıda yumurtası döllenir. Bir kadından 20 ye kadar yumurta alınıp, döllenerek embriyo oluşması sağlanır. Ancak hepsi transfer edilmediği için bir kısmı kullanılır, diğer kalanlar ise daha sonra kullanılmak üzere dondurulur. Bu işlemin yapıldığı tüm çiftlerin kalan embriyoları daha sonra kendilerine gerekli olmayabilir. Sonuçta bu çiftler, kalan embriyolarının imha edilmelerini veya bir süre daha donmuş halde bekletilmelerini isteyebilirler. Ya da araştırmalar için kullanılabileceğini veya kendi embriyoları olamayan çiftlere bağışlayabileceklerini de (ülkemizde bu mümkün değildir) ifade edebilirler. Bunun dışında yumurta ve sperm bağışı yapanlardan da embriyo oluşturularak bebeği olmayan çiftler için embriyo yapılabilir. Ancak bu işlem de ülkemizde yasal değildir.
Kimlerin embriyo bağışına ihtiyacı olur?
Eğer doğal yollardan gebe kalamıyorsanız ve tüp bebek yönteminde de başarılı olunamadıysa embriyo transferinden faydalanabilirsiniz. Genetik bozukluğu olan çiftler de embriyo transferi yaptırabilirler. Embriyo transferinin düşünüleceği diğer durumlar ise şöyledir;
– Yumurtalık yetmezliği olan veya menopoza girmiş olan kadınlarda
– Kemoterapi veya radyoterapi nedeniyle yumurtalıkları çalışamaz durumda olan kadınlarda
– Hormon tedavisine cevap vermeyen, dirençli yumurtalıkları olan kadınlarda
– Kanser veya başka nedenlerle yumurtalıkları alınmış kadınlarda embriyo transferi yapılabilir.