Kadınlarda en sık rastlanan rahim tümörleri myomlardır. Ancak tümör denince hemen korkuya kapılmayın. Çünkü bunlar kanser değillerdir. Kadınların yarısında myom olmasına rağmen çoğunun bundan haberi yoktur. Doktorunuz jinekolojik muayene ya da ultrasoundla bakarken tesadüfen tespit edebilir. Myomu olan kadınların yarısında ya da üçte birinde belirti vardır. Bu kadınlar da genelde 30- 40 yaş arasındadır.
Çoğu myom, size sıkıntı vermez. Sadece düzenli aralıklarla jinekolojik muayene ve ultrasound görüntülenmesi ile takip gerektirir. Özellikle menapoza yakın dönemde iseniz takip edilmesi daha uygundur. Çünkü doğurganlık dönemindeki östrojen ve progesteron hormonları myomun büyümesini artırabilirler. Menapoz döneminde ise yumurtalıkların hormon üretimi duracağı için myomlar da artık büyümeyeceklerdir.
Eğer aşırı kanama, karın ağrısı ya da komşu organlara bası gibi bulgular varsa myomun alınması gereklidir. Bunun yanında oluşabilecek diğer sıkıntılar şöyledir;
– Kanamalarınız çok fazla olduğundan dolayı kansızlık gelişebilir.
– Karnınız büyüyebilir.
– Tuvalete sık gidebilirsiniz.
– Bel ağrısı olabilir.
– Kabızlık görülebilir.
– Cinsel ilişki sırasında ağrı olabilir.
Nadiren myomlar, yumurtalık kanallarına baskı yaparak döllenen yumurtanın rahime geçişini engelleyerek gebe kalmanıza engel olabilir. Bu durumda myomun alınması gerekebilir. Daha önceleri myom tedavisi, rahmin tamamının alınması şeklinde yapılırdı. Fakat bu oldukça ciddi bir ameliyattır ve bundan sonra çocuğunuz olamaz. Üstelik yumurtalıklar da alınırsa menapoz semptomları ile başa çıkmak için hormon tedavisi almanız gerekecektir. Ancak şimdi çoğu kadında buna gerek kalmadan başka tedaviler mümkündür. Çünkü bunlar kanser değiller ve genellikle de yavaş büyürler. Böylesine ciddi bir karara varmadan önce oldukça fazla vaktiniz vardır.
Nasıl gelişirler?
Myomlar, rahimdeki kas tabakasından gelişirler. Basit bir hücreden sürekli çoğalarak soluk renkli, lastik kıvamında, değişik şekilde olabilen ayrı bir kitle oluşur. Tek bir tane olabildiği gibi çok sayıda da olabilir. Rahmi büyütüp şeklini bozabildiği gibi, bazen o kadar büyür ki göğüs kafesine kadar bile ulaşabilir.
Değişik şekillerde olabilirler;
-Rahim kas tabakası içinde
-Rahim dış yüzünde
-Rahim iç yüzeyinde
-Rahim iç veya dış yüzünde bir sapla bağlı olarak gelişebilirler.
Nedenleri
Myomların neden oluştukları tam olarak bilinmemekle beraber pek çok faktör düşünülmektedir.
Genetik nedenler. Myomların %40 ında, rahim kas hücresinde gen değişikliği vardır.
Kalıtım. Eğer annenizde ya da kız kardeşinizde myom varsa sizde de myom gelişme riski yüksektir.
Irk. Siyah ırkta daha çok görülür.
Hormon bozukluğu. Östrojen ve progesteron myom oluşumunu başlatıyor gibi görülmektedir. Myom dokusundaki hücreler, normal rahim kas hücrelerine göre daha fazla östrojen ve östrojen reseptörü içermektedir.
Şişmanlık. Şişman kişilerde myom oluşumu açısından daha yüksek risktedirler.
Belirti ve Bulgular
– Aşırı adet kanaması
– Adet süresinin uzaması
– Adet kanında pıhtı parçaları bulunması
– Kasıkta ağrı veya basınç hissi
– Cinsel ilişki sırasında ağrı
– İdrar kaçırma, sık idrara çıkma
– Kabızlık
– Bele ya da bacaklara vuran ağrı
– Aşırı kan kaybetmeye bağlı kansızlık nedeniyle halsizlik
– Gebelik varmış gibi büyümüş bir rahim
– Kısırlık, düşük veya erken doğum yapmak
Teşhis
Jinekolojik muayene ile doktorunuz rahminizi hissederek myomun büyüklüğünü tahmin edebilir. Hatta bunu gebelikle kıyaslayarak 10 haftalık veya 12 haftalık gebelik büyüklüğünde gibi değerlerle ifade edebilir. Gerekirse, doktorunuz kanama bozuklukları ve hormon seviyeleri için de kan tahlilleri isteyebilir.
Anormal kanama yapan kanser gibi diğer nedenleri atlamamak için rahimin içi kısmından hücre örnekleri(biyopsi) alınarak tahlile gönderilebilir. Özellikle ileri yaştaki kadınlarda görülen anormal kanamalar da önemlidir. Ultrasoundla, myomlar kolayca görülürler. Ses dalgaları ile rahim görüntüleri elde edilir ve büyüklüğü ölçülür. Myomun yerleşim yerine göre, karından ve/veya vajinadan yapılabilir. Karından yapılan ultrasoundda daha iyi bir görüntü elde etmek için mesanenin idrarla dolu olması gerekir. O yüzden bol su içmenizde fayda var. Ancak vajinadan yapılanda böyle bir hazırlığa gerek yoktur. Diğer görüntüleme yöntemleri de (tomografi veya manyetik rezonans-MR-) doktorunuz gerekli görürse yapılabilir.
Tedavi
Myom tedavisi için en uygun tedavi rahimin cerrahi olarak çıkarılmasıdır. Ancak bunun yanında başka tedavi seçenekleri de vardır.
-İlaçla tedavi. Bazı sentetik hormonlar myom büyümesini nispeten azaltabilir ya da durdurabilirler.
-Myoliz. Burada myoma elektrik akımı verilerek myomun tahrip edilmesi söz konusudur. Sıvı nitrojenle dondurularak başka bir şekilde de tahribat yapılabilir.
-Myomun alınması. Burada sadece myom alınır ve rahim yerinde kalır.
-Lazerle yakma. Rahimin iç kısmındaki myom lazerle yakılabilir.
-Takip. Eğer myom size herhangi bir sıkıntı vermiyorsa tedaviye de ihtiyacınız yoktur. Düzenli olarak kontroller gitmeniz yeterlidir. Ancak bir sorun çıkarsa o zaman tedavi seçenekleri değerlendirilir. Aslında myom tedavisi için tek bir yaklaşım yoktur. Seçiminizi doktorunuzla beraber pek çok faktöre bağlı olarak vereceksiniz.
– Varolan semptomlarınız
– Semptomların ciddiyeti
– Çocuk yapma durumunuz
– Menapoz dönemine yaklaşmanız
– Cerrahiyle ilgili düşünceleriniz tedavi seçeneklerini belirleyen faktörler olacaktır.
