Rahim sarkması, rahminizin karındaki normal yerinden, vajinaya doğru aşağıya inmesidir. Aslında rahim, karnın tabanında kaslar ve bağlar sayesinde kendi yerinde durur. Buradaki kas ve bağların gevşemesi sonucu rahmin destekleri azalır ve yerçekimiyle aşağıya doğru sarkar. Daha çok normal vajinal yoldan doğum yapmış, menopozdaki kadınlarda görülür. Gebelik ve doğum sırasında yerçekimi, destek dokularına zarar verir. Ayrıca östrojenin azalması ve yıllarca devam eden gerilme sonucu zamanla bu kaslar zayıflar ve rahim sarkmasına neden olur. Sadece hafif bir rahim sarkması varsa genelde tedavi gerekmez. Fakat sarkma sizi çok rahatsız ediyor ve fazla miktarda ise cerrahi olarak düzeltilmesi gerekebilir. Yada vajinadan yerleştirilen, destekleyici bir alet kullanarak rahatlayabilirsiniz.
Belirtileri Nelerdir
Belirtiler durumunuza göre değişecektir. Hafif bir sarkma varsa hiçbir belirti olmayabilir. Orta ve ciddi derecede sarkmalarda ise şunlar olabilir;
- Alt karın bölgesinde ağırlık hissi yada aşağıya çekiliyormuş hissi
- Cinsel ilişki sırasında ağrı olması
- Vajinadan bir şeylerin çıkması
- Bel ağrısı olması
Rahim sarkması olan bazı kadınlar ise sanki küçük bir topun üzerine oturmuş gibi yada vajinalarından bir şey sarkıyormuş gibi hissettiklerini söylerler. Şikâyetler genelde sabah saatlerinde az(uzun süren yatma sonrasında), günün ilerleyen saatlerinde ise daha fazla olur.
Neden Olur
Gebelik ve özellikle iri bebek nedeniyle zor doğum yapanlarda, rahim sarkmasına neden olan kas zayıflaması olur. Menopozdan sonra da yaşın ilerlemesi ve östrojen seviyesinin azalması nedeniyle kaslarda zayıflama olur. Bunlar da rahim sarkmasına yardım ederler. Genetik nedenler de ayrıca rol oynar.
Risk Faktörleri Nelerdir
Bazı faktörler rahim sarkmasını kolaylaştırabilir;
- Birden fazla gebelik ve normal doğum yapmak
- İri bebek doğurmak
- İlerlemiş yaş
- Fazla ağır kaldırmak
- Sürekli öksürmek
- Tuvalette fazla ıkınmak
- Şişmanlık, kronik kabızlık ve bazı akciğer hastalıkları karın tabanındaki kasları ve bağ dokusunu fazla gererek rahim sarkmasının gelişmesine yardımcı olabilirler.
Doktora Ne Zaman Başvurmalı
Vajinada doluluk hissi yada cinsel ilişki sırasında ağrı gibi belirtiler varsa veya idrar, dışkı yaparken sıkıntı çekiyorsanız doktorunuza görünmeniz gereklidir.
Teşhis Nasıl Konur
Rahim sarkmasının teşhisi jinekolojik muayene ile konur. Doktorunuz size daha önceki gebeliklerinizi ve doğumlarınızı soracaktır. Daha ayrıntılı görmek için ayrıca ultrasound, bilgisayarlı tomografi ve manyetik rezonans görüntüleme teknikleri de istenebilecektir.
Nelere Yol Açabilir
Ciddi rahim sarkmalarında vajinada yaralar oluşabilir. Çünkü sarkan rahim, vajina duvarı ile dıştaki cildin sürtünerek yara oluşturmasına neden olacaktır. Nadiren, mikrop kapmasına da yol açabilir. Rahim sarkması yanında mesane ve bağırsak gibi diğer karın içi organların sarkması da beraber görülebilir. Mesanenin sarkması, vajinanın ön kısmından olur ve idrar yaparken zorluk yapar. Ayrıca idrar yolu enfeksiyonlarına da zemin hazırlar. Bağırsak sarkmasında ise dışkı yaparken zorlanmaya ve basur oluşmasına neden olur.
Tedavi Nasıl Yapılır
Herhangi bir şikayetiniz yok ve hafif bir rahim sarkması varsa tedaviye de gerek yoktur. Kilo verme, sigarayı bırakma, akciğer hastalığı gibi artırıcı nedenlerin tedavisi rahim sarkmasının ilerlemesini yavaşlatacaktır. Ancak bunlara dikkat etmezseniz ilerde tedavi gerekebilir.
– Hayat tarzınızda değişiklik yapmanız gereklidir. Eğer kilonuz fazlaysa dengeli beslenmeye ve kilonuzu düzeltmeye dikkat etmeniz gereklidir. Karın tabanı kaslarını çalıştıracak egzersizleri yapmanız buradaki kasları güçlendirecektir. Ayrıca ağır kaldırmaktan kaçınmanız gerekecektir.
– Vajinal halkalar. Vajinaya takılan halkalar rahmi kaldıracak şekilde tasarlanmışlardır. Geçici yada sürekli takılan halkalar vardır. Değişik şekil ve boyuttadırlar. Size uygun olanını doktorunuz seçecektir.
– Ameliyatla rahmin tamir edilmesi. Hayat tarzındaki değişiklik ve vajinal halkalar sorununuzu çözemediyse ameliyat diğer bir seçenek olacaktır. Sarkmaya neden olan kasların, kendi dokularınız yada sentetik malzemelerle desteklenmesiyle sorun giderilir. Yada rahmin alınması da önerilebilir. Ancak her kadın ameliyat için uygun olmayabilir, özellikle çocuk isteyen kadınlarda ve ameliyatın riskli olduğu çok yaşlı kadınlarda.
Önlemek İçin Neler Yapmalısınız
Rahim sarkmasını önlemek pek mümkün değildir. Ancak riskleri azaltabilirsiniz. Sağlıklı beslenerek aşırı kilo almamaya dikkat edin. Karın taban kaslarınızı güçlendirecek egzersizleri yapın. İdrar yaparken durduruyormuş gibi kaslarınızı sıkın beşe kadar sayın, gevşeyin ve tekrar edin. Bunu günde pek çok kez yapın. Sigara içmeyin. Aşırı öksürük yapan bir hastalığınız, kronik kabızlığınız varsa tedavi olun. Menopozda östrojen almak, kaslarınızın gevşemesini önlemenize yardımcı olacaktır. Ancak hormon tedavisinin riskleri olduğunu unutmayın ve doktorunuzla beraber yarar/zarar oranına göre tedaviye karar verin.
