Sezaryen doğum, bebeğin anne karnından bir kesi yapılarak doğumunun gerçekleştirilmesidir. Bazı durumlarda sezaryen doğum, anne ve bebeğin sağlığı açısından normal doğuma göre daha güvenli bir seçenek olur. Bu durumların neler olduğuna bakalım;
– Doğum olayı ilerlemiyorsa sezaryen doğum yapılabilir. Genelde sezaryen doğum, doğumun başlayıp durduğu zamanlarda tercih edilir. Rahimdeki güçlü kasılmalara rağmen rahim ağzı yeterince açılmayabilir. Ya da bebeğinizin başı doğum kanalından geçemiyecek kadar büyük olabilir. Bu durumlarda sezaryen doğum tercih edilecektir.
– Bebeğinizin kalp atışlarında sorun varsa yeterince oksijen alamaz ve yine sezaryen doğum yaptırılır.
– Bebeğinizin pozisyonu anormalse, yani ayakları veya kalçası doğum kanalına bebeğinizin başından önce girmişse ya da rahim içinde yan pozisyonda yatıyorsa sezaryen doğum düşünülür.
– Bebeğinizin başı, doğum kanalına yanlış pozisyonda girmişse yani çenesi yukarda veya alın önde geliyorsa doğum kanalından çıkması zor olacaktır. Bu durumda da sezaryen doğum daha güvenilir olacaktır.
– İki veya daha fazla sayıda bebek varsa, bir veya daha fazla sayıda bebeğin anormal pozisyonda olması muhtemeldir. Normal doğum yerine sezaryen doğum tercih edilmesi uygundur.
– Plasenta yani eş ile ilgili problem varsa örneğin doğum başlamadan plasenta yerinden ayrılmışsa veya plasenta rahim ağzını kapatmışsa sezaryen doğum yapılması gereklidir.
– Göbek kordonu ile ilgili sorun varsa örneğin bebeğinizin boynuna dolanmışsa veya göbek kordonu, rahim kasılmaları sırasında sıkışıyorsa sezaryen doğum yapılması uygun olur.
– Bebeğiniz çok büyükse normal doğum yapmak zor olacaktır. Bu yüzden sezaryen doğum tercih edilebilir.
– Sizde şeker hastalığı, kalp hastalığı, yüksek tansiyon veya kalp, akciğer hastalığı varsa gebeliğe bağlı sorunları azaltmak için mümkün olan en erken sürede doğum yapılması istenecektir. Suni sancı başarılı olmazsa sezaryen doğum yaptırılır.
– Ayrıca cinsel bölgede uçuk varsa da sezaryen doğum gerekli olacaktır.
– Bebeğinizin bazı sağlık problemlerinde de sezaryen doğum yapılabilecektir.
– Daha önce sezaryen doğum yapanlarda da yapılan kesi şekline ve sezaryen nedenine göre normal veya sezaryen doğum tavsiye edilebilir.
Çıkabilecek Problemler Nelerdir
Sezaryen doğumdan sonra iyileşme süresi, normal doğuma göre daha uzundur. Her ameliyatın olduğu gibi bunun da bazı sorunlar çıkarma olasılıkları vardır.
Bebekle ilgili çıkabilecek problemler şöyledir;
Nefes almada problem çıkabilir. İlk günlerde anormal şekilde hızlı nefes alıp verme görülebilir. Ameliyat sırasında da, nadiren olmakla beraber bebeğinizin cildinde kesi oluşabilir.
Anne ile ilgili çıkabilecek problemler ise şunlardır;
Rahim enfeksiyonu gelişebilir. Burada ateş, titreme, bel ağrısı, kötü kokulu vajinal akıntı ve kasıklarda ağrı olur. Genelde antibiyotik tedavisi yapılır. Daha fazla kanama görülebilir. Normal doğuma göre iki kat fazla kan kaybedilir. Fakat nadiren kan vermek gerekir. İdrar yolu enfeksiyonu gelişebilir. Karın bölgesinden yapılan her ameliyat gibi burada da barsak hareketleri yavaşlar. Anesteziye bağlı reaksiyon gelişebilir. Alerjik veya istenmeyen yan etkiler ortaya çıkabilir. Bölgesel anesteziden sonra bazı kadınlarda baş ağrısı görülebilir. Tedavi edilebilir ancak yavaş iyileşen bir durumdur. Toplardamarda pıhtı oluşması normal doğuma göre üç-dört kat daha fazla olur. Eğer bu pıhtılar akciğerlerinize doğru giderse hayatınızı tehdit eden durumlar gelişebilir.
Doktorunuz bunu önlemek için ilaçlar verecektir. Ayrıca bunu önlemek için, siz de, ameliyattan kısa süre sonra yürümeye çalışarak yardımcı olabilirsiniz. Kesi yapılan yerde enfeksiyon da gelişebilir. Bu durumda kesi yerinden iltihap akar. Nadiren olmakla beraber ameliyat sırasında diğer organlar hasar görebilir ve bunların tamiri için ayrıca bir ameliyat daha gerekebilir. Geçireceğiniz sezaryen ameliyatının diğer gebeliklerinizi de etkileyeceğini unutmayın. Bundan sonra kanama, uzamış doğum, bebeğinizin anormal pozisyonda yerleşmesi ve rahim yırtılması gibi daha ciddi problemlerle karşılaşma riskinizin artacağını bilerek hareket edin. Doğum tarihiniz yaklaşmadan önce doktorunuzla olasılıkları konuşun. Hem sizin hem de bebeğinizin sağlığı açısından hangi yöntemin daha uygun olacağına beraber karar verin.
Nasıl Yapılır
Sezaryen doğumdan önce karın bölgesinin temizliği yapılır. Kolunuzdan bir damar yolu açılarak buradan gerekli ilaç ve sıvılar verilir. İdrar yoluna bir sonda takılır. Epidural veya spinal anestezi denilen bölgesel anestezi yapılacaksa, bel kısmındaki omurilik aralığına ilaç verilerek, vücudunuzun alt kısmının uyuşması sağlanır. Bu şekilde ağrı hissetmeden bebeğinizin doğumunu görüp, işitebilirsiniz. Bebeğinizin rahimden çıkarılışını ve diğer hareketleri de algılayabilirsiniz. Eğer genel anestezi yapılacaksa tamamen uykuda gibi olup, hiçbir şey duyup işitemeyeceksiniz. Ameliyatınız yaklaşık 30 ile 45 dakika arasında sürecektir. İlk başta doktorunuz karnınızdan bir kesi yapacaktır. Bu kesi genelde karnın en alt kısmından, enlemesine doğru olur. Ancak duruma göre değişik yani boyuna bir kesi de yapılabilir. Bebeğiniz doğduktan sonra ağzı ve burnu temizlenerek, göbek kordonu klemplenir ve kesilir. Plasenta yani eş rahimden çıkarılarak, kesilen tüm tabakalar dikilir.
İyileşme Nasıl Olur
Sezaryen doğumdan sonra genelde anne ve bebek üç gün hastanede kalırlar. Anestezinin etkisi geçince ağrıyı gidermek için damardan ilaç vermeye devam edilir. Daha sonra da gerekli oldukça ağızdan ağrı kesici almaya devam eder. Ameliyattan bir süre sonra yardımla yürümeye başlatılır. Ne kadar erken harekete başlanırsa bağırsak hareketleri ve tehlikeli kan pıhtılaşmaları açısından o kadar iyi olur. Damar yolu ve sonda, sezaryenden 12-24 saat sonra çıkarılır. Hastanede iken ameliyat yeriniz enfeksiyon açısından takip edilir. Ayrıca iştah durumunuz, yediğiniz ve içtiğiniz ile idrar ve dışkı çıkışları da kontrol edilecektir.
Emzirmeye Nasıl Başlamalı
Kolunuzda takılı olan serum ve karnınızdaki kesi yerinden dolayı rahatsız bir durumdayken emzirmek zor olacaktır. Ancak yardımla mümkün olan en kısa sürede emzirmeye başlamalısınız. Hemşireler size nasıl emzirebileceğiniz konusunda yardımcı olacaklardır. Doktorunuz, emzirirken içebileceğiniz ağrı kesicilerden verecektir. Bunun dışında ilaç kullanmanız gerekirse emzirdiğinizi doktorunuza söylemeyi unutmayın.
Hastaneden Taburcu Olduktan Sonra Neler Olacak
Yara yerinizin iyileşme süresi yaklaşık dört ile altı haftadır. Halsizlik ve rahatsızlık hissi de bu sürede geçecektir. Bu sırada dinlenmek için kendinize vakit ayırmayı ihmal etmeyin. Sizin ve bebeğinizin ihtiyacı olan şeyleri kolay ulaşabileceğiniz yerlere yerleştirin. Altı hafta sonundaki kontrolunuze gidene kadar bebeğinizden daha ağır bir şey kaldırmayın. Ayaktayken ve yürürken pozisyonunuzun düzgün olmasına dikkat edin. Öksürme, gülme gibi karnınızı zorlayan hareketlerde elinizle yara yerinizi destekleyin. Emzirirken yastık veya havlu gibi ekstra bir destek kullanın. Çok fazla ziyaretçi gelmesi özellikle ilk hafta sizi çok yoracaktır. Bu yüzden buna bir sınır koymanız gerekecektir. Aldığınız sıvı miktarını artırın. Bu hem kaybettiğiniz sıvıyı yerine koymak için hem de sütünüzü artırmanız için önemlidir. İdrar yolu enfeksiyonundan korunmak için idrarınızı fazla bekletmemeniz gerektiğini unutmayın. Çoğu doktor cinsel ilişkiye başlamak için altı hafta beklemeyi uygun görür. Fakat bu sırada eşinizle birbirinizi ihmal etmeyin, beraber hoş vakit geçirmeye çalışın. Ani hareket gerekebileceği için araba kullanmaktan kaçının. Başka birisi arabayı kullansın. Bebeğinizle beraber bir yere gidecekseniz kendinizden emin olmanız lazımdır.
İlaçlarınızı gerektiği gibi kullanın. Ağrınız olursa parasetamol grubu ağrı kesicilerden içebilirsiniz. Başka sıkıntılarınız varsa doktorunuza danışmadan ilaç kullanmayın. Herhangi bir enfeksiyon bulgusu örneğin ateş, karnınızda kesi yerinde şişlik, kızarıklık, akıntı veya memenizde de buna benzer belirtiler varsa hemen doktorunuza haber verin. Ayrıca ruhsal olarak kendinizi sürekli kötü hissediyorsanız lohusalık melankolisi açısından yardım almanız gerekebilir.
Tekrar Normal Doğum Yapılabilir Mi
Yıllar önce sezaryen doğum yapanlara artık normal doğum tavsiye edilmezdi. Ancak şimdi sezaryen doğum yapan çoğu kadına, normal doğum da önerilebiliyor. Sezaryen doğum için yapılan kesiden yırtık oluşması pek mümkün görülmemektedir.
